Chương trình bảo tồn rùa biển ở Côn Đảo nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị và tầm quan trọng của bảo tồn biển, bảo tồn rùa biển

Giới thiệu về chương trình bảo tồn rùa biển ở Côn Đảo

Côn Đảo là nơi có nhiều loài thú quý hiếm và được ghi tên trong sách đỏ Việt Nam như sóc Đen Côn Đảo, sóc Mun, bồ câu Nicoba, chim Gầm Ghì trắng, mỹ nhân ngư – Dugong Dugon (ở Việt Nam hiện chỉ có ở Côn Đảo và Phú Quốc) và đặc biệt là rùa biển.

Theo nghiên cứu, đánh giá của các nhà khoa học, hàng năm, Côn Đảo nhận được số lượng rùa biển đến làm tổ và sinh sản lớn nhất nước. Một rùa mẹ thường đẻ trung bình là 240 trứng trong mùa (91 trứng/ tổ) và tỉ lệ trứng nở trên 80%; phần còn lại là trứng không thụ tinh, trứng chết phôi và rùa con chết trong trứng. Những chú rùa con trong qua trình di chuyển về đại dương cho đến lúc trưởng thành có tỉ lệ sống sót rất thấp khoảng từ 1/1.000 đến 1/10.000 với những mối nguy hại hữu quan và khách quan, có thể là trở thành mồi của những động vật lớn hơn hoặc có thể từ chính con người…

Vùng biển Côn Đảo là sinh cảnh đẻ trứng của Rùa Xanh (hay còn gọi là Vích) (Chelonia mydas) và Đồi mồi (Eretmochelys imbricata). Tại Vườn quốc gia Côn Đảo có 14 bãi biển có Rùa lên đẻ trứng với tổng diện tích các bãi đẻ trên hàng chục ngàn m2. Một số bãi đẻ của rùa có diện tích lớn và số lượng rùa mẹ lên đẻ nhiều như bãi cát lớn đảo Bảy Cạnh, bãi cát lớn hòn Cau, bãi cát lớn hòn Tre Lớn, bãi cát hòn Tài, bãi Dương hòn Bảy Cạnh, 5 bãi này được bố trí 5 Trạm kiểm lâm để làm nhiệm vụ bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và bảo tồn rùa biển. Mỗi Trạm kiểm lâm có từ 5 – 8 kiểm lâm viên.

Hàng năm từ tháng 5 đến tháng 10 có trên 400 rùa mẹ lên các bãi cát thuộc Vườn quốc gia Côn Đảo để làm tổ, đẻ trứng, có trên 150.000 rùa con được cứu hộ và thả về biển, tỷ lệ trứng nở thành công đạt đến 87%. Vào mùa cao điểm, một số bãi biển ở hòn Bảy Cạnh, hòn Tre lớn, mỗi đêm có 10 – 20 rùa mẹ lên làm tổ.

Bắt đầu từ năm 1994, Ban quản lý Vườn quốc gia Côn Đảo đã tiến hành chương trình bảo tồn Rùa biển với nội dung: (1) Nghiên cứu đặc tính sinh thái học của rùa biển thông qua hoạt động đeo thẻ, đeo máy định vị vệ tinh, đo đạc kích thước….vv (2) Bảo vệ sinh cảnh làm tổ và các tổ trứng thông qua các hoạt động tuần tra, kiểm soát; san lấp, vệ sinh bãi đẻ; di dời các tổ trứng đến nơi an toàn…vv (3) Xây dựng trại giống thông qua các hoạt động tạo trạm ấp trứng an toàn; kiểm tra và thả rùa con về biển.

Vườn quốc gia Côn Đảo là nơi đầu tiên của Việt Nam thực hiện thành công chương trình bảo tồn rùa biển. Số lượng rùa biển lên bãi đẻ trứng ở Côn Đảo chiếm trên 85% số rùa về đẻ ở vùng biển Việt Nam. Quần thể rùa xanh về đẻ trứng tại Côn Đảo là một trong những quần thể rùa xanh lớn của khu vực Đông Nam Á. Vườn quốc gia Côn Đảo được sách kỷ lục Việt Nam ghi nhận là nơi thả rùa con về biển nhiều nhất.

Rùa biển có một tập tính là thường quay về nơi được sinh ra để làm tổ và sinh sản. Lý do khiến rùa biển lên bãi đẻ về đêm vì chúng sợ ánh sáng, sợ tiếng ồn; và chúng chọn thời điểm nước ròng tức mực nước biển cách bãi cát khoảng 3m. Các nhà khoa học giải thích cho việc này như sau: do từ lúc sinh ra đến lúc rùa thành thục sinh sản khoảng 35 năm, thời gian này chúng tuyệt đối ở dưới nước và bơi bằng 4 chi của mình, do đó 4 chi của chúng rất khỏe nhưng đó chỉ là thế mạnh của chúng khi ở dưới biển còn khi ở trên bờ chúng rất yếu nên phải chờ khi nước lên để không bị mất sức. Nhìn dấu chân in trên bãi cát, chúng ta có thể biết được chúng thuộc loại rùa Xanh (Chelonia mydas) hay rùa Da.

Vào tháng 7 và tháng 8 là mùa cao điểm của rùa biển đẻ trứng, Ban quản lý Vườn quốc gia Côn Đảo đang thiếu nguồn lực để thực hiện công tác bảo tồn rùa biển. Chúng tôi mong muốn sự hỗ trợ từ cộng đồng cho công tác bảo tồn rùa biển tại Côn Đảo.

Và những điều thú vị cho du khách tham gia các chương trình du lịch tại Côn Đảo

Đến Côn Đảo, ngoài các di tích lịch sử mà du khách ai ai cùng viếng thăm như: Nghĩa trang Hàng Dương, mộ nữ anh hùng Võ Thị Sáu, mộ Cố Tổng bí thư Lê Hồng Phong, Chuồng Cọp Pháp – Mỹ thì du khách không thể bỏ qua một chuyến tham quan du lịch sinh thái để tìm hiểu, khám phá cỏ cây, các loài thực – động vật hoang dã, quý hiếm hoặc một chuyến tàu lướt sóng đến một trong những hòn đảo lớn nhỏ của Côn Đảo như hòn Cau, hòn Bảy Cạnh, hòn Tài, hòn Trác,… để bơi lội hoặc lặn xem những rạn san hô đẹp đầy màu sắc lung linh dưới đáy đại dương yên bình.

Không một du khách nào khi tham quan một điểm sinh thái tại Vườn Quốc gia Côn Đảo lại không muốn trở lại lần thứ hai. Nếu có cơ hội, bạn nên một lần tham quan Côn Đảo và một lần xem rùa làm tổ sinh sản đẻ trứng. Để xem được rùa đẻ trứng, bạn cần lưu đêm tại hòn, cần có tính kiên nhẫn và một chút may mắn. Thông thường, mùa rùa lên bãi làm tổ và đẻ trứng là từ tháng 6 đến tháng 9.

Tổ chức cho các hoạt động du lịch sinh thái tại Côn Đảo, liên hệ với Văn phòng Du lịch Sinh thái – Vườn Quốc gia Côn Đảo (CDNP), Tel: 0254.3830669 – 0254.3858792. Websites: www.condaopark.com.vn.